Britse tips voor meer zelfredzaamheid. Deel 2: makkelijk maken

Hoe help je ouderen als Jeroen in beweging te blijven, zodat ze langer thuis kunnen blijven wonen? Lees hoe je een enorm verschil kunt maken door kleine drempels weg te nemen. Uit het onderzoek van het Britse Behavioural Insights Team (BIT) blijkt dat zelfs de kleinste hindernissen gedrag kunnen tegenhouden en dat er met minimale ingrepen een wereld valt te winnen.

Gedrag makkelijk maken

Eigenlijk kun je ervan uit gaan dat wij mensen best lui zijn. Bedenk maar: als je een workshop hebt gevolgd vraagt de organisator of je wil vertellen wat je ervan vond. Moet je dat thuis doen naar aanleiding van een mail, dan is de kans groot dat je het niet doet. Krijg je aan het eind van de workshop een formuliertje in handen gestopt liefst met een pen erbij, dan zet je snel even de vinkjes.

En wat gebeurt er als je een schaal met fruit neerzet op je werk? De sinaasappels worden als laatste gepakt, want het is nogal een gedoe om die te pellen. Biedt je partjes aan, dan is de sinaasappel snel weg.

Onze weerzin tegen gedoe is vaak sterker dan ons verlangen. Ondanks dat de Britten graag voor hun pensioen wilden sparen, deed het merendeel dat toch niet. Want het was gedoe, met formulieren en zo. Toen pensioensparen in 2012 een opt-outsysteem werd, steeg het aantal spaarders aanzienlijk, zonder dat sparen voor andere doelen verminderde. De nieuwe spaarders bleken de actie van de Britse overheid te waarderen. Zelfs mensen die besloten hadden niet te sparen vonden dat het opt-outsysteem moest blijven.

Of juist moeilijk

Een ander bizar voorbeeld: zelfmoord met een overdosis aan paracetamol kwam aanzienlijk minder voor toen de doordrukstrips in zwang raakten. Om voldoende paracetamol te slikken, moet je heel wat strips doordrukken. Dat was teveel moeite bleek uit het onderzoek en gelukkig bleek ook dat mensen niet voor een andere methode kozen.

De drempels van Jeroen

Wat betekent dit voor mensen als Jeroen, die maar moeilijk uit zijn stoel komt en weinig aanloop heeft van vrienden en familie? Als hij vaker in beweging zou komen zou dat op den duur een zwaar zorgtraject kunnen schelen. Jeroen wil best afspreken met zijn vriend voor een kopje koffie, maar ziet op tegen het opzoeken van zijn telefoonnummer en vergist zich wel eens bij het intoetsen van de nummers. Te veel gedoe! Door het nummer van de vriend in te programmeren zodat hij maar twee toetsen hoeft in te drukken, zou je dit ogenschijnlijk kleine drempeltje weg kunnen halen.

Jeroen wil ook wel naar de gymles, maar opgeven moet via internet of in het buurthuis. Twee drempels voor Jeroen, dus de kans is groot dat hij er niet aan begint. Bel je hem even hierover, dan is dát in ieder geval geregeld. Naar de les toe gaan is ongetwijfeld de volgende drempel die beslecht moet worden. Misschien vervoer regelen met een andere deelnemer?

Pamperen?

Ik denk dat we met een paar simpele ingrepen, Jeroen enorm kunnen helpen bij het nieuwe gedrag. Bij mij knaagt er wel iets: hoe ver ga je om mensen te pamperen. Als er niets van Jeroen zelf uitgaat kun je je afvragen wat je inspanningen voor nut hebben. Over dit dilemma gaat het BIT-onderzoek niet. Ik geloof dat ik zelf toch zou kiezen voor de minimale ingreep die een ingrijpender zorgtraject voorkomt of op z’n minst uitstelt. Ik ben wel benieuwd hoe sociaal werkers met zo’n dilemma omgaan. Reageer vooral!

Zie ook deel 1 van dit blog over de ‘groei-mindset’ en ‘vertrouwen in eigen kunnen’ (hierboven).
Interessante literatuur: Inside the nudge unit van David Halpern (hoofdstuk Easy).

Mail Fia

Tel: 06 28 08 23 29

Adres: Burg. Ketelaarstraat 26, 2361 AC Warmond

KvK: 28109270